Op 1 juli jongstleden heeft de Goudse gemeenteraad gesproken over de kadernota 2025-2028. Bij dit debat houden alle fractievoorzitters een toelichting over hun inzet. Hieronder is de integrale spreektekst van onze fractievoorzitter, Max de Groot, opgenomen.
N.B. onder de spreektekst hebben we een korte toelichting opgenomen over wat de kadernota is en wat de gemeenteraad ermee doet.
Voorzitter dank,
Wij zijn blij dat er in deze moeilijke tijd waarin wij ons nu bevinden er toch nog geïnvesteerd kan worden in onze stad! De ambities uit het akkoord op hoofdlijnen “Geef Gouda door” waarmaken is en blijft een prachtige uitdaging. Het invulling geven aan de daarin vermelde nieuwe samenwerking ondersteunen wij volledig. Helaas ontkomen wij er niet aan om op het financiële vlak behoedzaak te opereren. Voorop staat voor ons dat bij eventuele besparingen het maatschappelijk effect zo minimaal mogelijk moet zijn. Wij steunen het collegevoorstel zoals in de Kadernota beschreven over de Schuldquote naar 110% en de Solvabiliteit van 20%. Echter als we voor 1 jaar wat onder de 20% zouden komen is wat ons betreft acceptabel.
Wonen en wijkontwikkeling
Wij zijn blij dat het college op het gebied van de woningbouw nog steeds flink doorpakt. De heipalen voor de Spoorzone horen wij graag! Maar het tekort blijft nijpend! We zien dat een groot knelpunt om meer betaalbaar te bouwen vooral is gelegen in het tekort aan investeringscapaciteit bij de corporaties die actief zijn in onze regio. Zijn er volgens het college mogelijkheden om dit probleem aan te pakken?
Jongeren
Jongeren moeten meer kansen krijgen op een eigen huis. Daarom zet de PvdA Gouda zich in voor betaalbare en toegankelijke huisvesting voor de jeugd. De PvdA-fractie is blij dat er bijna 250 betaalbare woningen speciaal voor jongeren bijkomen, waarbij onze Goudse jongeren ook nog eens een streepje voor hebben.
Armoedebeleid
Bestaanszekerheid is een topprioriteit voor de PvdA Gouda. Met het oog op het ravijnjaar in 2026, zal de PvdA Gouda zich op alle mogelijke manieren inzetten voor een sterk en effectief armoedebeleid. Wat heeft volgens het college daarbij prioriteit?
Kind pakket en onderwijs
Gelijke kansen voor kinderen staan onder druk. Kinderen uit gezinnen met een lage sociaal-economische status hebben het moeilijker om volwaardig mee te doen in de samenleving, op alle gebieden van hun leven. Dit geldt vooral in het onderwijs, waar zij een grotere kans hebben om vroegtijdig uit te vallen. Wat kan het college in dit kader nog verder aanpakken? Wij vinden het als partij erg belangrijk dat Goudse kinderen gelijke onderwijskansen hebben en zijn blij dat dat dit een thema is in de Goudse Onderwijsagenda. Welke stappen zet het college op dit moment om segregatie te voorkomen? Afhankelijk van de beantwoording van het college overwegen wij een motie om segregatie zoveel mogelijk te voorkomen
Sociaal en sport
Het bestaansrecht van de PvdA is sociaal beleid. Wij maken ons zorgen over de betrokkenheid van inwoners bij de ontwikkeling van sociaal beleid. Heeft het college de ambitie om een breder palet aan inwoners te betrekken bij de beleidsontwikkeling waarbij wij dan bv specifiek aan jongeren denken?
Daarnaast vindt de PvdA Gouda het sportbeleid erg belangrijk. We willen meer aandacht voor buurtsportcoaches. De verbinding tussen jeugdzorg en sport willen wij graag vergroten om zo de sociale cohesie en betere re-integratie voor kwetsbare jongeren te verbeteren. Die dient wat ons betreft versterkt te worden waarbij wellicht Sport. Gouda een rol kan vervullen. Hoe kijkt het college hiernaar?
Leefbaarheid en veiligheid
Wij zijn blij dat het wij kunnen deelnemen aan het Rijksprogramma Preventie met Gezag. Onze inzet samen met de VVD op de preventie en of re-integratieofficier is daardoor heel veel stappen dichterbij gekomen. Wij zouden het in dit kader van belang vinden om een werkbezoek te brengen aan een Justitiële jeugdinrichting zoals b.v. Teylingereind om van de daar werkzame ervaringsdeskundigen te horen of wij als gemeente nog andere maatregelen kunnen treffen tegen jeugdcriminaliteit. Hoe kijkt het college hiernaar?
Ook de ontwikkelingen op AI-gebied die deels positief zijn, maar waar ook risico’s aan verbonden zijn vereisen onze aandacht. Het instellen van een onafhankelijke ethische commissie kan een belangrijke rol spelen om “ongelukken” te voorkomen door tijdig gevraagd en ongevraagd advies uit te brengen. Hoe kijkt het college hiernaar? Afhankelijk van de reactie van het college overwegen wij een motie hierover in te dienen. Hoe kijken de collegae daarnaar?
Voorzitter ik wil afronden.
Voor ons blijft voorop staan dat we in de stad moeten blijven investeren ondanks de moeilijke tijden die er op ons afkomen, om onze stad leefbaar voor iedereen te houden. Ook bij mogelijke bezuinigen moet dat zo gerealiseerd worden dat inwoners daar zo min mogelijk last van ondervinden en het mag al helemaal niet ten koste gaan van de zwaksten in onze samenleving. Wij vertrouwen erop dat het college zich daarvoor maximaal zal inzetten.
Tot slot wil ik via u nog graag ons allen het volgende meegeven:
Lodewijk Asscher “”Solidariteit is de kern van onze samenleving. We hebben de plicht om voor elkaar te zorgen, en om niemand uit te sluiten. Dat betekent dat we opkomen voor de zwakkeren, en dat we investeren in een rechtvaardige samenleving.”
Max de Groot, Fractievoorzitter PvdA
Wat is een Kadernota: Een kadernota is een document waarin staat welke zaken er van gemeentegeld geregeld moeten worden en welke zaken juist niet. Het geeft alvast de kaders mee (vandaar ook de naam) voor de begroting die later in het jaar gepresenteerd wordt. Voor de gemeenteraad biedt het de mogelijkheid om van te voren inspraak te hebben in waar het geld naar toe moet.
De kadernota wordt door het college van burgemeester en wethouders opgesteld, maar raadsleden kunnen door middel van vragen, wijzigingsvoorstellen (amendementen) en nieuwe voorstellen (moties) flink wat invloed uitoefenen. Bovendien geeft de kadernota ook een beeld van de huidige financiële situatie van de gemeente.
Wat doet de gemeenteraad ermee? De gemeenteraad kan met de kadernota opdrachten meegeven aan het college van B en W. En omdat die opdrachten (kaders) worden meegegeven, kan het college later ook verantwoording afleggen. Raadsleden willen achteraf toch weten wat het college allemaal (in opdracht van de raad en vanuit zichzelf) heeft gedaan. De behandeling van de kadernota is een half jaar na de vaststelling van begroting van het vorige jaar. Het biedt dus ook informatie over ontwikkelingen die zich in het afgelopen half jaar hebben voorgedaan. Zo kan een geplande bezuiniging toch minder geld opleveren dan verwacht of blijkt dat een bepaalde investering niet nodig is. Op die manier kun je dus plannen tijdig bijstellen.